Leesproblemen: leest jouw kind te traag? Of met veel fouten? Of misschien wel allebei? Na het lezen van deze blog weet je hoe je je kind met een leesprobleem thuis kan helpen met technisch lezen!
Goed om te weten: deze blog gaat niet over problemen met begrijpend lezen (al heeft technisch lezen daar natuurlijk wel invloed op).
Leesproblemen: een achterstand op technisch lezen
Kinderen met een leesprobleem hebben een achterstand bij het technisch lezen. De meeste scholen toetsen technisch lezen met de AVI-toetsen (tekstlezen) en de DMT toets (woordlezen).
De AVI-toetsen bestaan uit teksten die je kind hardop moet voorlezen. Elke AVI-tekst toetst een bepaald AVI-niveau (midden groep 3, eind groep 3, midden groep 4, etc., t/m midden groep 8). Afhankelijk van hoe snel en met hoeveel fouten je kind de tekst leest, wordt bepaald of je kind het niveau beheerst. Per tekst zijn er normen gemaakt hoeveel fouten je kind nog mag maken en hoe snel de tekst gelezen moet worden om de tekst volledig te beheersen. Om een tekst volledig te beheersen, moet je kind dus zowel voldoende vlot als voldoende nauwkeurig lezen.
Met de DMT wordt het woordlezen getoetst. ‘DMT’ staat voor ‘Drie-Minuten -Toets’ en bestaat uit drie kaarten met woordrijen. De woorden moeten hardop worden voorgelezen. Voor elke kaart krijgt je kind 1 minuut de tijd. Het is de bedoeling dat je kind in die minuut zoveel mogelijk woorden (correct) probeert te lezen.
Wil je meer info over de DMT of over AVI-toetsen (technisch lezen)? Bekijk dan bijvoorbeeld de website van Cito met informatie voor ouders.
Met de AVI- en DMT-toetsen kan dus worden bekeken of je kind een achterstand heeft op technisch lezen.
Leesprobleem of dyslexie?
Een leesprobleem hoeft niet te betekenen dat een kind dyslexie heeft. Dyslexie is een stoornis waarbij er o.a. sprake is van hardnekkigheid (een kind gaat ondanks extra hulp op het juiste ondersteuningsniveau niet genoeg vooruit) en een ernstige achterstand. Lees hier meer informatie over het verschil tussen een leesprobleem en dyslexie.
Er kunnen ook andere factoren invloed hebben op een achterstand bij het technisch lezen. Bijvoorbeeld oogproblemen of concentratieproblemen. Als je twijfelt over de oorza(a)k(en) van het leesprobleem van je kind, dan kan een overleg met school of bijvoorbeeld een (dyslexie)onderzoek meer duidelijkheid bieden.
Hoe kan je je kind met een leesprobleem thuis helpen?
Kinderen met een leesprobleem hebben hier vaak veel last van. Lezen heb je namelijk overal nodig. Bijvoorbeeld ook bij rekenen (verhaaltjessommen), geschiedenis en topografie. Daarnaast heb je (technisch) lezen voor veel activiteiten in het dagelijks leven nodig. De teamindeling lezen van sport, het recept lezen bij koekjes bakken, etc.. Daarom hieronder veel tips om je kind thuis te helpen bij zijn leesprobleem!
De ‘leesprobleem’ tips zijn onderverdeeld in deze categorieën: algemene tips als je kind een leesprobleem heeft, oefeningen voor technisch lezen, complimenten, succeservaringen en zelfvertrouwen, en tot slot veel leeskilometers maken.
Algemene tips als je kind een leesprobleem heeft
• Kies voor het oefenen altijd een boek dat je kind leuk vindt! Motivatie is zeer belangrijk, zeker bij een leesprobleem. Valt het boek tegen of geeft je kind op de helft van het boek aan dat het saai is? Stop erin en kies gewoon een nieuw boek.
• Bij een nieuw boek kan je bijvoorbeeld de eerste 2 hoofdstukken zelf voorlezen. Zo komt je kind sneller in het verhaal.
• Stripboeken spreken kinderen met een leesprobleem vaak aan. Kijk bij tip 2 in onze leesplezier blog voor leuke AVI-stripboeken en bij onze Ducklexie blog voor een Donald Duck speciaal voor kinderen met leesproblemen of dyslexie.
• Plan elke dag een vast moment in waarop je oefent met technisch lezen. Kies een moment waarop je kind genoeg energie heeft.
• Wil je kind niet oefenen met technisch lezen? Of wil je het oefenen graag zo leuk mogelijk maken? Download hier gratis ons beloningssysteem voor het thuis oefenen met lezen. Zeer geschikt voor kinderen met een leesprobleem!
• Houd bij elke tip in je achterhoofd dat kinderen die een leesprobleem hebben vaak heel onzeker zijn bij het lezen of er zelfs bang voor kunnen zijn. Pak het daarom altijd stap voor stap aan en wees blij met kleine vooruitgang. Forceer het niet als je kind erg gefrustreerd of verdrietig raakt.
• Extra hulp op school is heel belangrijk als je kind een leesachterstand heeft. Overleg met de leerkracht of intern begeleider welke hulp je kind krijgt en nodig heeft op zorgniveau 2 en 3.
• Sluit het oefenen af met een leesspelletje. Bijvoorbeeld met het leuke AVI-kwartet van de Gorgels!
Je kan dit spel kopen via onderstaande link bij bol.com (affiliate link):
Oefenen met technisch lezen: Begeleid Hardop Lezen
Als je kind een leesprobleem heeft, dan krijgt hij waarschijnlijk ook extra oefeningen van school mee. Heel belangrijk om deze oefeningen van technisch lezen te doen. De leerkracht weet waar jouw kind precies moeite mee heeft, van welk leesprobleem er sprake is en welke oefeningen daarbij kunnen helpen.
Wil je weten hoe je daarnaast zelf nog meer thuis kan oefenen met lezen met je kind? De methode ‘Begeleid Hardop Lezen’ is een geschikte methode om thuis mee te oefenen als je kind een leesprobleem heeft. Wij gebruiken deze methode ook tijdens onze RT-lessen voor technisch lezen en we zijn er heel enthousiast over! De effectiviteit van de methode is vastgesteld in wetenschappelijk onderzoek. Naast gericht oefenen met technisch lezen werk je ook aan het leesplezier en het zelfvertrouwen. Op een hele positieve manier! Dit is essentieel bij een leesprobleem. De manier van feedback geven (veel complimenten) spreekt ons erg aan. Kinderen vinden het oefenen daardoor ook veel leuker!
Begeleid Hardop Lezen – in het kort
Bij het thuis oefenen met Begeleid Hardop Lezen leest je kind hardop voor aan jou. Je kind mag zelf het boek kiezen waaruit hij graag wil lezen. Als het boek iets te moeilijk of te makkelijk is, is dat geen probleem. Het belangrijkste is dat je kind het boek leuk vindt!
Begeleid Hardop lezen kan zowel worden geoefend met ‘Verder Lezen’ (‘gewoon’ doorlezen in een boek) als ‘Opnieuw Lezen’ (een stuk tekst/bladzijde een aantal keer herhaald lezen).
Bij Begeleid Hardop Lezen geef je feedback aan je kind volgens de ‘Wacht-Hint-Prijs’-methode. Hierdoor weet je precies hoe je moet omgaan met leesfouten van je kind. In de handleiding wordt deze methode uitgelegd.
Begeleid Hardop Lezen gebruikt verschillende manieren van lezen en hierin wordt steeds gevarieerd. Bijvoorbeeld om en om een zin lezen of koorlezen. Deze afwisseling is erg leuk voor kinderen met een leesprobleem. Zie de handleiding voor een beschrijving van de verschillende oefenmanieren.
Begeleid Hardop Lezen – handleiding
Een handleiding van Begeleid Hardop Lezen voor ouders is hier te vinden. Let op: het gaat alleen om hoofdstuk 3 van de handleiding! De andere hoofdstukken gaan niet over Begeleid Hardop Lezen.
Op een andere website vind je nog veel meer informatie over Begeleid Hardop Lezen en daarnaast een overzichtelijke, verkorte handleiding met duidelijke informatie (klik links op “Verkorte handleiding BHL”). De uitgebreide handleiding (geschreven voor scholen) staat er boven. Belangrijk: lees de handleidingen goed door voor je start met je kind! Er staan ook veel handige aanwijzingen in hoe je je kind tips kan geven.
Daarnaast is het zeer aan te raden om de instructiefilmpjes over Begeleid Hardop Lezen op youtube te bekijken. Deze filmpjes verduidelijken de werkwijze. De filmpjes zijn ook te vinden via de website over Begeleid Hardop Lezen (links onderaan: instructiefilm 1, 2 en 3).
Hierboven hebben we slechts een hele korte kennismaking van Begeleid Hardop Lezen gegeven, die niet volledig is. Als je hiermee wil gaan werken met je kind, is het essentieel dat je de handleiding doorleest en de filmpjes bekijkt, zodat je de methode goed en volledig leert kennen.
Als je kind AVI M3 niveau heeft behaald, dan kan Begeleid Hardop Lezen worden toegepast. Voor kinderen onder AVI M3 niveau is het handig om even met de leerkracht te overleggen of het al geschikt is (of dat je bijvoorbeeld beter met de letters kan gaan oefenen met je kind). De leerkracht kan hier in de handleiding ook informatie over vinden. Meestal wordt het vanaf groep 4 ingezet op scholen (indien geschikt).
Tot slot: het is de bedoeling dat er bij Begeleid Hardop Lezen een positieve en veilige sfeer ontstaat, waarin je kind zich veilig voelt om bij jou te lezen en fouten te maken. Dit is niet altijd even makkelijk te bereiken. Als je merkt dat het niet lukt, vraag dan de school om advies.
Complimenten, succeservaringen en zelfvertrouwen
Naast gerichte oefeningen met technisch lezen is het ook heel belangrijk om aandacht te besteden aan het zelfvertrouwen van je kind. Een leesprobleem kan veel impact hebben op het zelfvertrouwen. Benoem vaak sterke kanten van je kind (ook dingen die niets met school te maken hebben, zoals vriendelijk zijn, goed in sport of behulpzaam zijn).
Het geven van complimenten tijdens het oefenen met technisch lezen is enorm aan te raden. De sfeer is gezelliger, je kind kan veel van complimenten leren en je zorgt voor meer leesmotivatie en zelfvertrouwen! Maar welke complimenten kan je geven en hoe breng je hier afwisseling in? In onze blog ‘lezen groep 4’ kan je gratis complimentenkaartjes downloaden die je kan gebruiken met superveel voorbeelden! De kaartjes zijn ook voor kinderen met een leesprobleem uit groep 5 en 6 heel geschikt.
Daarnaast zijn succeservaringen op het gebied van technisch lezen voor kinderen met een leesprobleem heel belangrijk. Probeer elk oefenmoment meerdere succeservaringen te creeëren. Hoe doe je dat? Handige tips voor succeservaringen lees je hier!
Belangrijk bij een leesprobleem: veel leeskilometers maken
Eén van de belangrijkste manieren (naast gespecialiseerde hulp) om je kind met een leesprobleem vooruit te laten gaan in leesniveau is door je kind heel veel te laten oefenen met lezen. Maar hoe krijg je dat voor elkaar als je kind lezen niet leuk vindt? Dit kan een hele opgave zijn. Het is daarom ontzettend belangrijk om aan het leesplezier van je kind te werken.
In onze online training ‘Meer leesplezier voor je kind’ vind je superveel tips voor ouders om het leesplezier van je kind te vergroten. Ook vind je hier veel tips om het zelfvertrouwen van je kind te verhogen en succeservaringen te creëren. Je kan het makkelijk volgen via een app op je telefoon of via de laptop, geheel op je eigen tijd. Natuurlijk blijft – naast het werken aan leesplezier – extra hulp op school of via een behandeling altijd van groot belang.
De training is speciaal gemaakt voor ouders van kinderen met een leesprobleem of dyslexie.
Auteurs blog: Jolien en Ilonka van Dullemen, MSc
Eigenaressen Hello Star!, praktijk voor RT (technisch lezen, spelling en dyslexie).
Opleidingen: masteropleiding Child and Adolescent Psychology, Universiteit Leiden en ONL Dyslexiebehandelaar.
Ter info: In deze blog zijn affiliatelinks verwerkt. Als je via deze link iets koopt, ontvangen wij een kleine commissie van de verkoper. De prijs van het product blijft voor jou altijd gelijk en wordt hierdoor nooit duurder. We geven duidelijk aan als een link een affiliatelink is door ‘affiliatelink’ erbij te vermelden. Wij plaatsen alleen affiliatelinks van producten die ons geschikt lijken.