Kinderen met spellingproblemen of dyslexie hebben meestal geen zin om thuis met spelling te oefenen. En ‘geen zin’ is vaak nog heel zwak uitgedrukt. Lijkt het soms bijna onmogelijk om op een leuke en gezellige manier met je kind met spelling bezig te zijn?
Door tijdens of na het oefenen een spellingspelletje te spelen, wordt het een stuk leuker! Na het lezen van deze blog heb je veel ideeën voor spellingspelletjes die je thuis kan spelen. De spelletjes zijn vaak zo leuk dat je kind er helemaal in opgaat en er veel plezier aan beleeft!
Spellingspelletjes en spelling oefenen
Goed om te weten: het is niet zo dat het spelen van de spellingspelletjes een echte oefenbeurt (bijvoorbeeld huiswerk van school, extra hulp of van een dyslexiebehandeling) kan vervangen. Het oefenen voor huiswerk of (dyslexie)behandeling is specifieker en ook op een andere manier dan bij een spelletje. Spellingspelletjes zijn echter wel een hele leuke toevoeging op het oefenen.
Je kan het bijvoorbeeld inzetten als beloning aan het eind van een oefenbeurt. Voor kinderen met spellingproblemen of dyslexie is dat extra aan te raden.
Je kan de spellingspelletjes ook heel goed spelen op andere momenten dan het huiswerkmoment. Voor kinderen voelt het echt als een spel. Ideaal om tussendoor te spelen!
Bij sommige spellingspelletjes oefent je kind met bepaalde spellingregels/woorden. Bij andere spellingspelletjes is je kind meer algemeen met taal bezig.
Waarom is het belangrijk om spellingspelletjes te spelen?
Door het spelen van spellingspelletjes, kan de motivatie voor spelling enorm verbeteren! En tijdens de spellingspelletjes is je kind bezig met taal/spelling: leerzaam en leuk. Ook leert je kind dat spelling niet altijd saai hoeft te zijn.
Spellingspelletjes kunnen daarnaast het zelfvertrouwen op het gebied van spelling vergroten door succeservaringen tijdens het spel.
Hieronder volgen een aantal leuke spellingspelletjes, onderverdeeld in deze categorieën: spellingspelletjes uit de winkel en spellingspelletjes om zelf te maken. Tip: kijk voor je een spel koopt goed of het aansluit bij het spelling- en leesniveau van je kind.
Spellingspelletjes uit de winkel
Spelling oefenen met het spellingspelletje ‘Woorden schrijven op Putty’
Op het eerste gezicht lijkt Putty geen spellingspelletje. Er bestaat echter een speciale soort Putty (geen gewone Putty maar: ‘Smart Putty UV reactive’). Deze Putty heeft een bijzondere eigenschap: als je met het bijgeleverde UV lampje op de Smart Putty schijnt, verschijnt er (tijdelijk) kleur op die plek. Daardoor kan je met het UV lampje ‘schrijven’ op de Putty. En dat maakt woorden schrijven ineens veel leuker!
Hoe werkt het spellingspelletje?
Het spellingspelletje gaat als volgt: laat je kind eerst de Putty goed kneden tot een plat lang stuk. Vervolgens bedenkt je kind een woord. Je kind gaat dit woord met het UV lampje op de Putty ‘schrijven’. Jij kijkt mee en probeert ondertussen het woord op te lezen/te raden, wat best moeilijk kan zijn omdat de letters uit zichzelf snel weer verdwijnen! Dit maakt het wel leuker/spannender om het woord te ontdekken voor degene die niet schrijft. Het handigst is om gelijk mee te kijken als je kind begint met schrijven, want de letters zijn snel weer weg (voor het woord helemaal af is).
Draai de rollen ook om voor de afwisseling!
Je kan bijvoorbeeld oefenen met korte woorden:
- van een specifieke spellingregel;
- met een klank er in die je kind extra goed moet oefenen (bijvoorbeeld: alleen woorden met eu);
- losse klanken door elkaar om deze te oefenen;
- of gewoon leuke willekeurige woorden!
Let op: dit spellingspelletje is het meest geschikt voor korte woorden.
Voor kinderen die moeite hebben met de klanken, kan het ook leuk zijn om de klank te laten kneden van de Putty!
Extra tips bij dit spellingspelletje
Tip 1: Houd het lampje vrij dicht op de Putty en beweeg het heel langzaam. Dan lukt het schrijven beter. Meestal is het in het begin even wennen, maar daarna lukt het wel.
Tip 2: Maak het niet te moeilijk voor je kind als jij schrijft. Het kan lastig zijn om het woord op te lezen door de verdwijnende letters. Korte woorden gebruiken of mee helpen met het ontdekken van het woord helpt.
Er zijn weinig kinderen die het ‘schrijven op Putty’ niet leuk vinden. Het is in onze praktijk een héél populair spellingspelletje. Echt het uitproberen waard!
Je kan het spel kopen via onderstaande link bij bol.com (affiliate link):
Koop bij bol.com
Dolfje Weerwolfje Kaartspel spelling oefenen
Een gezellig en spannend spellingspelletje dat je met 2-4 spelers kan spelen. Helemaal in Dolfje Weerwolfje thema!
Hoe werkt het? Aan het begin worden alle kaarten opgedeeld onder de spelers. Op elke kaart staat een spellingregel/categorie. Bijvoorbeeld een woord met f-. Of een woord met de ‘ij’. Elke speler zoekt eerst of hij al een setje heeft (2 kaarten met dezelfde spellingcategorie erop) en legt dit op tafel. Met de kaarten die over zijn wordt het spel gespeeld. Er zit één kaart tussen waar geen setje van gemaakt kan worden. Dit is de kaart van Leo, de neef van Dolfje die niet goed is in taal.
Het doel is om de kaart van Leo aan het eind niet in je hand te hebben. Diegene die deze kaart aan het eind van het spel in zijn handen heeft, heeft namelijk verloren. Het maakt dus niet uit hoeveel setjes je verzamelt. Bij elke beurt mag je een kaart van de speler links van je pakken. Setjes worden elke keer op tafel gelegd. Iedereen krijgt dus steeds minder kaarten in zijn handen. Het spannende aan dit spellingspelletje is dat je elke beurt de kaart van Leo kan trekken. Zelfs in de allerlaatste beurt kan het nog veranderen!
Je kan het spel kopen via onderstaande link bij bol.com (affiliate link):
Woordzoeker The Original Travel
Een woordzoekerspel: een erg leuk spellingspelletje om te spelen! Het spel dat we hieronder beschrijven is de reiseditie. Met een klein speelbord en stiften, zodat het ook makkelijk in de auto kan worden gespeeld. Er zijn ook andere edities te koop (mogelijk met andere spelregels en ander materiaal).
Het spel werkt simpel: ieder kiest een kleur stift. Je stopt de woordzoekerkaart waarmee je wil spelen in het spelbord. Vervolgens zoek je allebei het woord dat bovenaan het spelbord staat. Wie het woord het eerste heeft, mag het afstrepen. Zo ga je alle woorden af. Aan het eind is degene die de meeste woorden heeft afgestreept de winnaar.
Succeservaringen
Wij spelen dit spellingspelletje vaak tijdens onze RT-lessen en dyslexiebegeleiding. Het is altijd een groot succes! Superhandig aan dit spel is dat je er ook voor kan kiezen om het kind te laten winnen (door te doen alsof je een woord nog niet ziet). Hiermee kan je namelijk een leuke succeservaring voor je kind creëren! Heel belangrijk voor je kind om zulke succeservaringen op te doen, zeker bij spellingproblemen of dyslexie.
Extra oefentip voor dit spellingspelletje
Oefentip: vraag aan de leerkracht met welke spellingregel je kind veel moeite heeft. Probeer af en toe vragen te stellen aan je kind over deze regel. Bijvoorbeeld: ‘Waarom schrijf je bij dit woord maar één ‘o’ terwijl je een ‘oo’ hoort?
Of spreek een extra spelregel af: woorden met de …. -regel (kies 1 spellingregel waar je kind moeite mee heeft) tellen dubbel. Dat betekent dat jullie na elk woord moeten kijken of de regel er in zat. Een goede oefening!
Je kan het spel kopen via onderstaande link bij bol.com (affiliate link):
Spellingspelletje Woordmix
Dit spellingspelletje speel je met dobbelstenen met de letters erop. Er zijn meerdere spelmogelijkheden. In onze praktijk Hello Star! gebruiken we meestal deze variant (kleine aanpassing op de handleiding) bij kinderen met spellingproblemen of dyslexie:
Als een speler aan de beurt is, start de zandloper. De speler gooit met de dobbelstenen en moet vervolgens zoveel mogelijk woorden leggen met de letters die bovenop liggen. Letters mogen opnieuw gebruikt worden voor een nieuw woord. Elk woord telt voor één punt (de andere speler houdt dit bij). Degene met de meeste punten wint het spellingspelletje.
Bij kinderen die minder moeite hebben met spelling kan worden afgesproken dat alle letters maar één keer gebruikt mogen worden. En dat de punten die op de letterdobbelstenen staan ook worden opgeteld bij de score. Kijk wat jij en je kind het leukst vinden! In de handleiding staan nog meer spelvormen.
Je kan het spel kopen via onderstaande link bij bol.com (affiliate link):
Extra oefentip voor dit spellingspelletje
Als je graag 1 bepaalde spellingregel wil oefenen met je kind, kan je dit op verschillende manieren toevoegen aan dit spellingspelletje.
Bijvoorbeeld door af te spreken dat woorden met die regel dubbel tellen in punten. Je kind zal dan proberen zoveel mogelijk woorden met die regel te maken!
Je kan ook als bonus nog een aantal letters los opschrijven waarmee je kind een woord met de regel van mag maken voor 5 extra punten. Het zal niet altijd mogelijk zal zijn om met de gegooide letters een woord van de regel te maken. Als je letters los opschrijft (als bonus) dan heb je er zelf controle over dat de regel mogelijk is met die letters.
Let wel op dat niet elke spellingregel zich hier even makkelijk voor leent!
Letterspelmat
Een origineel spellingspelletje dat vooral geschikt is voor jonge kinderen (5-7 jaar) die van bewegen houden. Het is wel de bedoeling dat je kind de letters al kent.
Er zijn veel verschillende spelmogelijkheden met dit leuke spellingspelletje. Bijvoorbeeld: zeg een (kort) woord en laat je kind met zijn handen en voeten op de goede letters gaan staan. Of bij langere woorden: laat je kind alle letters in de juiste volgorde stappen.
Als je kind nog moeite heeft met de letters dan kan je het spel ook met losse letters in plaats van woorden spelen: je noemt een letter en een opdracht erbij (bijvoorbeeld: ‘ga er op staan met 1 voet’, ‘zet je hand er op’ of ‘ga op de letter zitten’). Een leuke manier om de letters bewegend te oefenen!
Zie deze website voor meer leuke spelideeën. Ook staan hier handige tips (bijvoorbeeld om schuiven van de mat op gladde ondergrond tegen te gaan).
Dit spellingspelletje is een echte aanrader voor veel spellingplezier!
Je kan het spel kopen via onderstaande link bij bol.com (affiliate link):
Dolfje Weerwolfje – Woordspelletjes Taal & lezen
Veel verschillende spelletjes op een handig scheurblok. Dit kan je kind in principe zelfstandig maken. Rebussen, puzzeltjes, geheimschrift, woordspelletjes: enorm gevarieerd! Heel geschikt als je kind de boeken van Dolfje Weerwolfje leuk vindt. Sommigen bladen zijn heel vlot te maken, anderen duren wat langer. Vrolijke vormgeving met veel kleuren en plaatjes.
Je kan het spel kopen via onderstaande link bij bol.com (affiliate link):
Spellingspelletjes om zelf te maken
Spellingspelletje happertje
Wij speelden vroeger op de basisschool wel eens met ‘happertjes’. Toen gewoon als spelletje, maar inmiddels wordt het ook gebruikt om dingen voor school mee te oefenen. Zoals spelling oefenen of de tafels, erg leuk en origineel!
Op deze website kan je een spellinghappertje gratis downloaden. Ook staat er een handige instructievideo hoe je het happertje moet vouwen en hoe het ook alweer werkt. Als je kind van knutselen houdt, kan je het eerst gezellig samen vouwen en in elkaar zetten.
Spellingspelletje variant op ‘De vloer is lava’
Dit spellingspelletje is een variant op het populaire spel ‘De vloer is lava’. Doordat je erbij moet springen en bewegen is het snel een favoriet spel voor veel kinderen!
Voorbereiding op het spellingspelletje
Je speelt dit spellingspelletje buiten. Kies 5 verschillende spellingcategorieën uit. Bijvoorbeeld: woorden met –aai, woorden met –eer, woorden met –eeuw, woorden met eind –d, woorden met f.
Kies regels uit waar je mee wil oefenen en die je kind al kent. Bij elke spellingcategorie bedenk je vervolgens 5 woorden en die schrijf je met stoepkrijt op de grond (door elkaar, op springafstand van elkaar). Zet een rondje om elk woord, zodat duidelijk is welk gebied ‘veilig’ is. Op het stuk buiten het rondje mag je namelijk niet staan tijdens het spellingspelletje.
Bijvoorbeeld:
Woorden met –aai: haai, maai, lawaai, baai, gaai
Woorden met –eer: beer, keer, veer, meer, heer
Woorden met –eeuw: spreeuw, leeuw, meeuw, geeuw, schreeuw
Woorden met eind –d: hemd, mond, hand, brand, strand
Woorden met f: fiets, film, friet, fruit, fluit
Verloop van het spel
Bij de start mag elke speler kiezen op welk woord hij gaat staan. De spelleider roept vervolgens een spellingcategorie. Bijvoorbeeld: ‘De grond is: woorden met aai’. Iedereen moet dan zo snel mogelijk naar een woord met ‘aai’ springen. Je mag alleen op de stukken grond binnen de rondjes komen. Als je daarbuiten iets aanraakt, ben je af.
Elke keer wordt er 1 woord weggestreept (waar niemand op staat op dat moment), zodat het steeds moeilijker wordt. Dit kiest de spelleider.
Wanneer is een speler ‘af’ en wie is de winnaar?
Een speler is pas af wanneer hij de grond heeft aangeraakt of wanneer er geen woord meer over is om op te staan. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als er woorden zijn weggestreept: als er 3 spelers zijn en nog maar 2 woorden met aai op het speelveld, dan zal er 1 iemand af gaan. Iemand die af is gegaan kan de spelleider helpen. De winnaar is degene die uiteindelijk overblijft.
Spellingspelletje met stoelendans
Het stoelendansspel blijft een superleuk spel waar iedereen vaak veel plezier aan beleeft. We bedachten een variant, zodat je ondertussen ook met spelling bezig bent. Veel plezier met dit spannende spellingspelletje!
Hoe werkt dit spellingspelletje?
Voorbereiding
• Kies met hoeveel stoelen je gaat spelen (afhankelijk van aantal spelers, doe bijvoorbeeld aantal spelers + 2 stoelen) en zet ze in een kring klaar. De stoelen staan naar buiten gericht zodat je er makkelijk omheen kan lopen.
• Kies één spellingregel die je wil oefenen. Herhaal kort hoe de spellingregel gaat met de spelers.
• Leg het spellingspelletje uit aan de spelers. Stel je neemt als spellingregel zelfstandige naamwoorden die eindigen op een d of t. Je spreekt van tevoren af dat de spelers alleen mogen gaan zitten op woorden die eindigen op –d.
Er komen op het speelveld zowel stoelen met woorden met –d als stoelen met woorden met een –t. De spelers moeten dus voor ze gaan zitten bedenken of dit woord op een –d of –t eindigt.
Als het een –d is: dan kunnen ze gaan zitten.
Als het een –t is: dan kunnen ze daar niet gaan zitten.
Anders dan bij het traditionele stoelendans zijn er bij dit spellingspelletje nu dus ook stoelen waar je ‘af’ kan gaan (als je bij het verkeerde woord zit). Daardoor heb je meer stoelen nodig.
• Stel er zijn 3 spelers en een spelleider. Dan schrijf je voor elke speler een woord dat eindigt op –d op. Daarnaast schrijf je 2 woorden op die eindigen op –t. Totaal heb je dus 5 woorden waarmee je gaat spelen. Elk woord staat groot geschreven op een A4. Plak de papieren met het woord op de stoelen (1 woord per stoel).
Tip om het spellingspelletje moeilijker te maken
• Wil je het moeilijk maken? Schrijf dan het woord op zonder de laatste letter. Dus bij ‘hemd’ schrijf je ‘hem.’. De spelers moeten dan tijdens het spellingspelletje zelf bedenken of het woord op een –d of –t eindigt. Een goede oefening!
Soms kan dit te lastig zijn. Bijvoorbeeld als je kind ernstige dyslexie heeft en veel moeite heeft met deze regel. En het is natuurlijk ook afhankelijk van de groep en het lees- en spellingniveau van je kind. Loop dan alle woorden aan het begin 1x na, zodat iedereen al gehoord heeft of het een –d of –t moet zijn. Als je denkt dat het nog te moeilijk is, kan je gewoon het hele woord opschrijven. Zorg in ieder geval voor succeservaringen!
Tip: laat het woord waar je kind bij zit voorlezen en hardop langer maken (hemd – hemden, dus met een ‘d’) zodat je kind de regel gebruikt.
Tijdens het spellingspelletje
• De spellingstoelendans kan beginnen! Zet de muziek aan. Tijdens de muziek loopt iedereen langs de stoelen. Stilstaan mag niet. Zodra de muziek stopt, zoekt iedereen zo snel mogelijk een stoel met een goed woord erop. In dit geval is dat dus een woord dat eindigt op een –d. Uiteraard kan je andere spellingregels/woorden nemen.
• De eerste ronde van dit spellingspelletje kan iedereen nog een stoel vinden (omdat er voor elke speler een woord met –d is geschreven). Dit is handig om te doen, zodat iedereen even kan wennen.
Na de eerste ronde haal je 1 stoel weg. Let op dat je een stoel weghaalt met een goed woord (dus met eind –d in dit voorbeeld).
• De muziek gaat weer aan en de vorige stappen herhalen zich. Eén speler zal nu af gaan, omdat er een stoel te weinig is. Elke spelronde wordt er een goede stoel weggehaald.
In sommige gevallen zal je meerdere stoelen per ronde moeten weghalen, zorg dat er altijd 1 goede stoel minder is dan het aantal spelers dat nog meedoet (2 spelers, dan 1 goede stoel in het spel). Degene die als laatste over is, is de winnaar!
• Je kan bij dit spellingspelletje op 2 manieren ‘af’ gaan: als je geen stoel kan vinden of als je het verkeerde woord hebt gekozen. Iemand die af is, kan de spelleider helpen.
Natuurlijk zijn er nog veel meer spellingspelletjes dan in deze blog staan beschreven. Er zijn ontzettend veel mogelijkheden! In onze blog over taalspelletjes staan ook een aantal leuke spellingspelletjes.
We hopen dat je in deze blog leuke ideeën hebt opgedaan voor spellingspelletjes om met je kind te spelen. Heel veel spel- en speelplezier samen!
Spelenderwijs oefenen met spelling, technisch lezen en de tafels (heel geschikt voor kinderen met dyslexie!)
Niet alleen met spelling is het leuk om spelenderwijs bezig te zijn. Daarom hier een aantal andere tips:
• Leesbingo: download hier 3 gratis leesbingokaarten. Voor meer motivatie en plezier bij het lezen!
• Tafels oefenen spelletjes groep 5: superleuke spelletjes om de tafels te oefenen!
• Dyslexie – spelling oefenen dicteewoorden: handige tips hoe je met je kind met dyslexie op een gezellige manier dicteewoorden kan oefenen. Ook kinderen zonder dyslexie kunnen er veel aan hebben.
• Dyslexie apps: 10 leuke dyslexie apps voor je kind uit de volgende categorieën: boeken, leesspelletjes, woordspelletjes en spelling oefenen.
• Ducklexie: Een tijdschrift waar veel kinderen met leesproblemen leesplezier aan beleven!
• Frixion pen: superhandige uitgumpen voor meer spelling- en schrijfplezier!
Extra: een gratis beloningssysteem voor het thuis oefenen met lezen – handig bij leesproblemen of dyslexie
Heeft jouw kind vaak geen zin om te oefenen met lezen thuis? En wil je je kind graag op een positieve manier helpen om meer te lezen? Dat kan met ons gratis beloningssysteem voor het thuis oefenen met lezen. Ontdek hoe je ervoor kan zorgen dat je kind uit zichzelf gaat oefenen met lezen! Klik hieronder voor meer info.
Auteurs blog: Jolien en Ilonka van Dullemen, MSc
Eigenaressen Hello Star!, praktijk voor RT (technisch lezen, spelling en dyslexie).
Opleidingen: masteropleiding Child and Adolescent Psychology, Universiteit Leiden en ONL Dyslexiebehandelaar.
Ter info: In deze blog zijn affiliatelinks verwerkt. Als je via deze link iets koopt, ontvangen wij een kleine commissie van de verkoper. De prijs van het product blijft voor jou altijd gelijk en wordt hierdoor nooit duurder. We geven duidelijk aan als een link een affiliatelink is door ‘affiliatelink’ erbij te vermelden. Wij plaatsen alleen affiliatelinks van producten die ons geschikt lijken.